Het kan niet eenvoudiger zijn – het is zo simpel en zo argeloos – neem wat brood en een beetje wijn. Breek het brood voor elkaar en deel de wijn en zeg: in dat gebaar zal je mij herkennen – in dat teken vertolk ik mijn manier van leven. Wil je mij daar in volgen en ook zo zijn? Dat vraagt Jezus.
Het is duidelijk en klaar. Hier wordt een lichtend perspectief open gevouwd voor een nieuwe wereld – de wereld van God. In dit teken van brood en wijn en met heldere woorden geeft Jezus aan, hoe paradijselijk we eigenlijk met elkaar kunnen leven. Het is een grandioos aanbod voor heel de wereld – het is een aanzet tot verbondenheid en solidariteit van op het kleine menselijke vlak tot op het vlak van wereldeconomie.
De boodschap van Jezus is te nemen of te laten. Je gaat er voor of niet. Je laat je voeden door Hem, zoals brood je voedt. Je laat je inspireren door zijn visie. Dat is niet zo verwonderlijk. Alles begint met God: ons leven en het brood dat we delen. We zijn de vingerafdruk van God in ons diepste zijn. Het ligt ons: graag zien en verbonden leven. De ganse aarde kan een kleurig feest worden, kleinen en groten met elkaar als huisgenoten. Er wordt wel eens gezegd: ‘Het is altijd hetzelfde met dat brood en die wijn.’ Het is nog waar ook – het klinkt als hetzelfde. Het is daar dat ons antwoord en onze inzet telkens opnieuw moet worden vertaald in nieuwe culturen en in andere tijden. Wij mensen, we blijven klei – soms weerbarstige klei in Gods scheppende handen. Soms zijn er krassen op de vensters waardoor we naar onze medemensen kijken.
En het kan nog veel, veel erger. In het verhaal van Kain en Abel wordt het kwade benoemd. In deze mythe heeft de Bijbel ons vlakaf in het gezicht geslingerd hoe wreed mensen kunnen zijn. Dat is toen neergeschreven en vandaag gebeurt het nog steeds met geweld, dood en wraak. Uit die negatieve spiraal willen wij weg geraken. We willen voor elkaar een bron van hoop zijn – een oproep om er de moed in te houden, tegen alle moedeloosheid en verbittering in. Teilhard de Chardin sprak zijn hoop uit in de evolutietheorie. Hij sprak over de hominisatie van de mens. Hij geloofde dat de mens zal doorgroeien naar echt mens worden – samen, verbonden met elkaar. Daar waar mensen eindelijk spreken als mensen, voorbij het recht van de sterkste en het dominante – maar dienend en delend met veel aandacht voor de zwakkeren. Altijd is er een mogelijkheid om vrede te sluiten – een verdrag te vinden, een compromis, een deal.
Maarten Luther King geloofde in die droom. Ook Nelson Mandela en Gandhi en nog veel bekenden onbekende – wij ook? De bijbel zegt: ‘Er komt een tijd dat de wolf zal spelen met het lam en het kind zal rusten bij de slang.’ Hier komen wij eten van het brood van leven. Om te drinken van het woord in de bijbel. Want waar vinden we plaatsen om tot rust te komen? Om levensvragen te durven stellen? Waar worden we aangesproken, bemoedigd en opgetild? Niet in de Libellekes en niet in de T.V.-reeksen van bloed en geweld.
Bij deze wil ik graag de kleine groepjes van onze liturgie benoemen, zij die de vieringen mee voorbereiden, met veel dank en heel veel bewondering. Ik geloof fundamenteel in deze manier van werken binnen de geloofsgemeenschap. Het zijn kleine groepjes – kleine cellen van verdieping – gelovigen die de tijd nemen om te gaan samen zitten rond het vuur van de Bijbelteksten. Met de vraag: welke boodschap horen we daar en hoe gaan we die in taal en teken verkondigen en vieren met zijn allen. Zo blazen wij elkaar levensadem in – vonken van een nieuw verstaan. Als je kunt en als je durft, doe gewoon mee met die groepjes. Stop je talent niet in de grond.
Zoals we gedaan hebben bij de zending op Pinksteren – we legden onze hand op de schouder van je buur – je naaste – de vreemdeling. Zo leg je verbindingen aan met elkaar, één in alle verscheidenheid. En we gaan ook breken en delen wat we kunnen. Zo wordt vrede geboren !
Dankjewel Paul, voor deze mooie woorden!